دربارهٔ درسگفتارهایِ مقدماتیِ «تبارشناسی رویکرد روابط اُبژهای»
روانکاوی بهمثابهٔ یک نظریهٔ کلی، چنانکه اُتو کرنبرگ یادآور میشود، در بنیاد خود، نظریهای پیرامون روابط اُبژهای است. تلاشی برای فهم اینکه چگونه پیوندهای آغازین آدمی با دیگری، پایههای ساختاری منش و سرنوشت روانی او را رقم میزنند.
تاریخ تطور رویکرد روابط اُبژهای از همان بارقههای نخستین، صحنهٔ منازعه و کشمکش میان نیروهای نظری، اجتماعی و بالینی مختلف بوده است: از فروید و رویگردانی او از تروما بهنفع سائقهای غریزی گرفته تا کلاین و فربرن که رابطه با اُبژه را در قلب تکوین ساختار درونروانی بشر جای دادند، و متعاقب آنها روانکاوانی همچون وینیکات، بیون، کرنبرگ و متفکران متأخر که این چشمانداز را بسط دادند، همه بهنوعی در نگارش تاریخ پرمسئلهٔ این رویکرد نقش داشتهاند.
درسگفتارهای مقدماتی «تبارشناسی رویکرد روابط اُبژهای» پروژهایست برای بازخوانی این میراث غنی و پر فراز و نشیب، در متن شرایط تاریخی و فرهنگی وازعان و کاربران آن.
این درسگفتارها، تلاش خواهند کرد پنجرهای رو به چشمانداز وسیع این رویکرد بگشایند به این امید که در عین واکاوی و فهم مفاهیم و مصادیق آن، امکانهایی برای به پرسش کشیدن شکافهای موجود در آن نیز فراهم آورد.
این درسگفتارها سه مرحلهٔ تاریخی در این رویکرد را پیش خواهند کشید که مدرس این درسگفتارها آنها را به صورت انتزاعی به سهدورهٔ «تکوین»، «تطور» و «استقرار» تقسیمبندی کرده است. درسگفتارهایی که با تکیه بر متون متقدم، میانه و متأخر، مروری خواهند داشت به آنچه رویکرد روابط اُبژهای از سر گذرانده است؛ از جستجو در تبار «روابط اُبژهای» گرفته تا فراز و نشیبهای مفاهیم پایهای و سازمانهای روان. از تکنیکهای بالینی ابتدایی تا جرح و تعدیلهایی که مختصات زندگی معاصر بر پیکرهٔ این رویکرد بر جا گذاشته است. از این رو، این درسگفتارها صرفاً سلسله بحثهای نظری نیستند؛ بلکه تلاشی در جهت صورتبندی و تعمق پیرامون تولد، بقا، استحاله و اضمحلال سوژهٔ بشری از منظر روانکاویِ منبعث از رویکرد روابط اُبژهای هستند.
این دوره برای آنهاییست که به جای گردآوری عناوین، درگیر پرسشهای بنیادیناند؛ برای آنها که روانکاوی را چیزی فراتر از مجموعهای از تکنیکها درک میکنند، آنها که مایلاند در این سؤال بنیادین غور کنند که انسان در پیوند با اُبژههایش چگونه ساخته میشود و چگونه دست از آنها میشوید و از آنها میگسلد.
این درسگفتارها برای آنهاییست که مایلند میلِ نظری را با تأمل تاریخی پیوند دهند؛ برای آنان که میدانند هیچ دستگاه نظری و مفهومی در روانکاوی عاری از پیشفرضهای تاریخی، اجتماعی و زبانی آن نیست. و در نهایت، فرض نگارنده این است که آنها که در خود نشانهای از این دغدغهها بازشناسی میکنند، در مسیر این درسگفتارها چیزی از آن خود خواهند یافت.
با احترام؛ مهدی میناخانی
اطلاعات بیشتر دربارهٔ درسگفتارها را در صفحهٔ دوره در وبسایت گروه روانکاوی تداعی (از اینجا) میتوانید مشاهده میکند.
برای سؤال یا ثبتنام به پشتیبانی تداعی در تلگرام (@tadaeisupport) پیام دهید.